۳. چند متر مکعب عشق، جمشید محمودی (۲۰۱۴)

برادران محمودی، جمشید و نوید، متولد افغانستان و ساکن ایران، فعالیت حرفه‌ای خود در عرصه فیلم سازی را با ساخت چند متر مکعب عشق آغاز کردند. این فیلم به نویسندگی و کارگردانی جمشید و تهیه کنندگی نوید، روایت عشق مخفیانه میان صابر (سعید سهیلی)، یک کارگر بی‌سرپرست مشغول به کار در یک کارگاه و مرونا (حسیبا ابراهیمی)، دختر جوان افغان‌تباری است که به صورت موقت در زیرزمینی واقع در کارگاه به سر می‌برد.

بخش عمده ای از فیلم در یک کارگاه و در شرایطی مشابه آنچه در فیلم دیده می شود، فیلمبرداری شده است تا مخاطب ارتباط عمیقی با زندگی واقعی مهاجران افغان که به حاشیه رانده شده اند، برقرار سازند. این روایت عاشقانه، به موضوعاتی همچون هویت، اختلاف طبقاتی و مسائل ناموسی نیز در لایه‌های پنهان خود می‌پردازد. چند متر مکعب عشق نماینده سینمای افغانستان در جشنواره‌های بین‌المللی بسیاری بوده است. این فیلم تاکنون چهارده بار نامزد دریافت جایزه شده و چهار جایزه بین المللی از جمله، جایزه بهترین فیلم و جایزه بهترین کارگردانی را در جشنواره فیلم فجر از آن خود کرده است.

۴. خاکستر و خاک، عتیق رحیمی (۲۰۰۴)

خاکستر و خاک اولین ساخته بلند داستانی عتیق رحیمی، رمان نویس و فیلمساز افغان است که اقتباسی از رمانی با همین نام نوشته وی می‌باشد. این فیلم داستان زندگی یک خانواده افغان را روایت می‌کند که با فاجعه‌ای مصیبت‌بار دست به گریبان هستند. پس از یک بمباران هولناک در روستا، بزرگ خاندان، دستگیر به همراه نوه خردسالش، یاسین، سفری مخاطره‌انگیز را از میان راهی صعب‌العبور آغاز کرده تا خود را به پسرش، مراد که در معدن ذغال‌سنگ مشغول به کار است، برسانند. اما به نظر می‌رسد سختی سفر در مقایسه با هدف وی بسیار ناچیز می‌نماید. دستگیر می‌بایست پسرش را از خبر مرگ همسر و مادرش و همچنین از دست رفتن شنوایی یاسین مطلع کند. خاکستر و خاک محصول مشترک میان دو کشور افغانستان و فرانسه می‌باشد. فیلم‌نامه این اثر با همکاری کامبوزیا پرتوی نوشته شده است. پرتوی همچنین نویسندگی فیلم‌نامه دایره ساخته جعفر پناهی را بر عهده داشته است. سبک فیلم‌سازی رحیمی، متاثر از پیشتازان سینمای مستقل ایران همچون عباس کیارستمی است. این فیلم در جشنواره فیلم کن سال ۲۰۰۳ به نمایش درآمد و جایزه بخش نوعی نگاه جشنواره را از آن خود کرد.

۵. گرگ و گوسفند، شهربانو سادات (۲۰۱۶)

کنفدراسیون بین‌المللی هنرهای سینمایی گرگ و گوسفند ساخته شهربانو سادات را در زمره افسانه‌های دلنشین و فانتزی‌های وهم‌آلودی قرار می دهد که به شکلی تاثیرگذار و واقع گرایانه زندگی، رویاها و سنت‌های فرهنگی منحصربه‌فرد یک کشور را در مناظری خیره‌کننده و آرامش‌بخش و پیش از بحران جنگ به تصویر می‌کشد. این فیلم برنده جایزه C.I.C.A.C.E. در جشنواره کن سال ۲۰۱۶ می‌باشد.

گرگ و گوسفند ما را به تماشای زندگی بچه‌های چوپان ساکن در روستایی در افغانستان دعوت می‌کند که در میان آنها، دختری ۹ ساله‌ به نام صدیقه در جستجوی هویت خود در دنیای پیرامونش می باشد. او علاقه زیادی دارد تا بتواند همچون باقی پسرها با تیر و کمان بازی کند. دوستی وی با قدرت، پسر ۱۱ ساله روستا، پای او را به مناطق آرامتری از کوهستان می‌کشاند. این فیلم مولفه‌های فیلم‌های مستند را با عناصر مشخصه سینمای روایی تلفیق کرده و زندگی روزمره شخصیت‌های فیلم را به شکلی انسانی به تصویر می‌کشد.

۶. رفتن، نوید محمودی (۲۰۱۶)

پس از ساخت فیلم یک متر مکعب عشق در سال ۲۰۱۴، برادران محمودی در نقش‌های خود به عنوان کارگردان و تهیه کننده تغییراتی ایجاد می‌کنند. نوید محمودی برای نخستین بار در فیلم رفتن در سمت کارگردان، روایت به گل نشستن داستان عاشقانه‌ی دو جوان افغان را به تصویر می‌کشد که در جستجوی پناهندگی اروپا راهی سفری طولانی می شوند. نبی در جستجوی دوست دختر خود، فرشته، رهسپار تهران می شود. نقشه این دو برای مهاجرت به اروپا به امید زندگی بهتر، با ناپدید شدن دلالی که قرار است آنها را از مرز ترکیه به اروپا برساند، با شکست روبرو می‌شود. نوید و جمشید محمودی با بازبینی موضوع مهاجرت، افقی تازه از مسائل و معضلات مهاجرین را به تصویر می کشند. آنها با قرار دادن تمرکز خود بر موضوعاتی همچون سرزمین مادری، پناهندگی و همینطور رنج و آرامش، به برجسته سازی آشفتگی و ناامیدی برآمده از تلاش و تسلیم مسافران این مسیر می‌پردازند. این فیلم برای اولین بار در جشنواره فیلم بین المللی بوسان در کره جنوبی به نمایش درآمد.

۷. کابل، شهری در باد، ابوذر امینی (۲۰۱۸)

این مستند ساخته ۲۰۱۸ به کارگردانی ابوذر امینی برای افتتاحیه جشنواره بین‌المللی مستند ایدفا در شهر آمستردام به نمایش درآمد. کابل، شهری در باد نگاهی فریبنده به زندگی روزمره عباس، افشین و بنیامین دارد. عباس یک سرباز سابق جنگ داخلی‌ افغانستان است که در حال حاضر راننده اتوبوس بوده و به سختی به اطرافیانش اعتماد می‌کند. افشین و برادر کوچکش،‌ بنیامین، پس از فرار پدر به ایران از بیم جان، به سرعت با مصائب زندگی بزرگسالی در شهر کابل روبرو می‌شوند. فیلم با اتکا بر جزئیات زندگی کاراکترهایش، مخاطب را درگیر زندگی روزمره و در عین حال مخاطره‌انگیز شخصیت‌های داستان می‌کند. امینی به گفته خود “زندگی در فاصله میان بمب‌ها همچون سکوت میان نت‌های یک قطعه پیانو” را به تصویر می‌کشد. قدرت فیلم در سادگی آن است و مخاطرات زندگی در کابل را بزرگنمایی نمی‌کند بلکه تلاش دارد ویژگی‌های انسانی و جهان‌شمول شخصیت‌های داستان را با کنکاشی ظریف یافته و به مخاطبان فیلم ارائه کند.

۸. سنگ صبور،عتیق رحیمی (۲۰۱۲)

فیلمنامه سنگ صبور با اقتباس از رمانی به همین نام از عتیق رحیمی، به صورت مشترک توسط عتیق رحیمی و فیلم‌نامه نویس سرشناس فرانسوی ژان-کلود کریر نوشته  شده است و توسط عتیق رحیمی کارگردانی شده است. سنگ صبور داستان غم‌انگیز یک زن زیبای ۳۰ ساله است که مراقبت از شوهر سالخورده و مجروح خود را که پس از یک دعوای ناموسی و اصابت گلوله به گردنش در اغما به سر می‌برد، به عهده دارد. در ابتدا مسئولیت پرستاری از شوهر ناتوان برای این زن جوان دشوار به نظر می رسد اما او اندک اندک با شوهر بیهوش خود شروع به حرف زدن می کند و برای اولین بار احوال خود را بی مهابا به شوهر خود ابراز می کند. مرد به یکباره به نقش سنگ صبور او در می آید؛ سنگ گران‌بهایی که در افسانه‌ها به عنوان نمادی شناخته می‌شود که انسان می‌تواند تمام نگرانی‌ها، ترس‌ها و امیال غیرقابل تصورش را برای آن بازگو کند. فروپاشی عامدانه شخصیت اصلی داستان رحیمی، تجربه‌ای عمیقا انسانی و جذاب را در پیش روی مخاطب قرار می‌دهد. فیلم به دور از هرگونه ترس و شرم می‌کوشد امیال شخصی، جسمانی و رنج و تشویش شخصیت اصلی خود را به تصویر بکشد.