جشنواره بین‌المللی فیلم بوسان ۲۰۱۹، منبع: Busan International Film Festival Facebook
بزرگداشت سینمای فارسی‌زبان در جشنواره بوسان
بیست و چهارمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم بوسان در حالی به پایان رسید که سینمای فارسی زبان توانست حضوری بسیار پررنگ را در این دوره از جشنواره به ارمغان آورد؛ دیده شدن دوازده اثر برگزیده از کارگردانان فارسی‌زبان در فهرست آثار فستیوال درهای امید را برای بسیاری از فیلم‌سازان مستقل آسیایی که امیدوار هستند بتوانند به چرخه‌ی جشنواره‌های فیلم معتبر دنیا راه یابند، گشود. جشنواره بوسان یکی از شناخته‌شده‌ترین پلتفرم‌های بین‌المللی فیلم می‌باشد که بر سینمای مستقل متمرکز می‌باشد. امسال، این فستیوال با ۱۴۵ فیلم بین‌المللی که برخی از آنها نخستین نمایش جهانی خود را تجربه می‌کردند، توانست تصویری رنگارنگ از سینمای حال حاضر جهان را به مخاطبان خود عرضه کند.
در سال ۱۹۹۸ و در زمانی که سومین دوره از جشنواره فیلم بوسان با نمایش فیلم سکوت، ساخته محسن مخملباف و تولید مشترک ایران، تاجیکستان و فرانسه، فعالیت خود را آغاز نمود، سینمای فارسی‌زبان به عنوان یکی از مهم‌ترین جریان‌های صنعت این منطقه شناخته می‌شد. دومین نقطه‌ی عطف سینمای فارسی‌زبان در این جشنواره نیز هنگامی به وقوع پیوست که در سال ۲۰۰۳ از محسن مخملباف به عنوان مهم‌ترین کارگردان آسیایی سال یاد شد و از او برای تلاش‌هایی که در راستای ارتقا و معرفی صنعت فیلم آسیا در حوزه بین‌الملل انجام داده بود، تقدیر شد.
در همان سال، جایزه New Currents برای دانه‌های ریز برف به علیرضا امینی و جایزه FIPRESCI برای فیلم نفس عمیق به پرویز شهبازی تعلق گرفت. صدیق برمک نیز جایزه بهترین فیلم از نگاه مخاطب را برای فیلم اسامه، تولید مشترک ایران، افغانستان، هلند و ژاپن از آن خود کرد. این دستاورد نه تنها افتخار و اعتبار بسیاری را برای برمک به همراه آورد بلکه نخستین جایزه بین‌المللی برای سینمای افغانستان در جشنواره فیلم بوسان نیز محسوب می‌شد.
پس از آن در سال ۲۰۱۰، این جشنواره کتابی را با عنوان سلام سینما!: فیلم‌های خانواده مخملباف با تمرکز بر آثار محسن مخملباف منتشر کرد. در همان سال، مرضیه مشکینی همسر وی جایزه New Currents را برای فیلم روزی که زن شدم دریافت کرد. در دهه گذشته دستاوردهای بیشتری برای سینمای فارسی‌زبان در این جشنواره رقم خورده است؛ سوگ ساخته مرتضی فرشباف (۲۰۱۱)، سنجه ساخته نیکان ناظمی (۲۰۱۲)، در دنیای تو ساعت چند است اثر صفی یزدانیان (۲۰۱۴)، ممیرو فیلمی از سید هادی محقق (۲۰۱۵) و سدّ معبر فیلمی از محسن قرائی (۲۰۱۷) همگی جوایزی را در بخش‌های New Currents و FIPRESCI از آن خود کرده‌اند. کمی پس از مرگ عباس کیارستمی نیز جایزه فیلم‌ساز آسیایی سال برای فعالیت های گسترده‌ی وی در حوزه سینمای بین الملل در سال ۲۰۱۷ به این کارگردان سرشناس تعلق گرفت.
این دوره از فستیوال بوسان نیز با حضور پررنگ سینمای افغانستان و ایران برگزار شد. صحرا کریمی، کارگردان جوان افغان که اولین نمایش بین‌المللی فیلم خود با عنوان حوا، مریم، عایشه را در جشنواره ونیز پشت سر گذاشته بود، نخستین نمایش این فیلم را در آسیا در بخش دریچه‌ای به سینمای آسیا بر روی پرده جشنواره بوسان به نمایش گذاشت. این فیلم بر خلاف روند معمول، این امکان را برای بیننده فراهم می‌سازد تا بتواند از نگاه یك زن افغان با واقعیات زندگی زنان درافغانستان روبرو شود. در همین بخش نیز فیلم سینما خر ساخته شاهد احمدلو (۲۰۱۹) و فیلم مشترک افغانستان و ایران با نام هفت و نیم به کارگردانی نوید محمودی نیز برای نخستین بار در این جشنواره امکان نمایش یافتند. فیلم ناگهان درخت ساخته صفی یزدانیان، تولید سال ۲۰۱۹، نیز اولین نمایش بین‌المللی خود را در این جشنواره تجربه كرد. از دیگر آثار راه یافته به این رویداد مهم می‌توان به بنفشه آفریقایی ساخته مونا زندی حقیقی و پرورشگاه ساخته شهربانو سادات اشاره کرد. فیلم سینما خر اثر احمدلو به فهرست رقابتی بخش جایزه کیم جی سئوک نیز راه یافت. این جایزه در نهایت به جمشید محمودی، کارگردان ایرانی، برای فیلم رعنا، مادر عظیم تولید ۲۰۱۸ تعلق گرفت.
محسن مخملباف نیز به عنوان یکی از اعضای هیئت داوران جشنواره بوسان، با نمایش فیلم ایتالیایی – انگلیسی خود با نام مرگه و مادرش در بخش آیکون‌ها پس از سال ها به این فستیوال معتبر بازگشته بود.
محمدرضا کیوان‌فر با فیلم در میان تپه‌ها و حامد تهرانی با فیلم دیاپازون، هر دو با نخستین نمایش آثار خود به عنوان استعدادهای نوظهور در بخش تازه‌های این جشنواره معرفی شدند. در نهایت، فیلم رقیه ساخته دیانا ثاقب (۲۰۱۹)، فیلم دختر ملا تولید مشترک حسن صلح‌جو و مهدیه سادات میرحبیبی (۲۰۱۹) و دم اژدها به کارگردانی سعید کشاورز در بخش The Wide Angle این جشنواره به نمایش درآمدند.
لیست آثار راه یافته به BIFF نشان از تلاش بسیار اين جشنواره در راستای ایجاد فرصت‌های استثنایی برای فرهنگ‌‌های متنوع و همینطور فیلم‌سازان سینمای مستقل دارد. با گذشت چندین دهه از فعالیت مستمر بوسان، سینمای فارسی‌زبان بخش قابل توجهی از برنامه‌های این جشنواره را به خود اختصاص داده و به واسطه این رویداد مهم که سابقه طولانی در کشف و معرفی استعدادهای فارسی‌زبان از سراسر دنیا دارد، به اعتبار خود می‌افزاید. تعهد بوسان برای شناساندن و نمایش آثار برجسته‌ی سینمای مستقل فیلم‌سازان فارسی‌زبان و همینطور اقليت فارسی زبان سراسر دنيا نشانه بسيار مثبتی از سياست‌های جشنواره در راستای معرفی طیفی جذاب از سینمای بين‌الملل می‌باشد. فارسی سینما سنتر امیدوار است پشتکاری که جشنواره فیلم بوسان برای معرفی سینمای ایران، افغانستان و تاجیکستان از خود نشان می‌دهد را در هیات تصمیم‌گیرنده جشنواره‌های دیگر نیز مشاهده کند.
به اشتراک بگذارید